کلیسای سکره کور (Sacre Coeur) یا قلب مقدس که بر روی بلندترین نقطه شهر یعنی تپه مون مارتر (تلفظ فرانسوی: مون مَخ یا مومَغ) ساخته شده است، یکی از محبوب ترین و پر بازدیدترین جاذبه های شهر پاریس به حساب می آید.
این کلیسای کاتولیک که در نگاه اول ممکن است کلیسایی قدیمی (مانند کلیسای نوتردام) به نظر برسد، در واقع کلیسای جدیدی است که در اوایل قرن بیستم ساخته شده و قدمت آن حدود 100 سال است.
کلیسای قلب مقدس برای بزرگداشت 58 هزار فرانسوی که در جنگ فرانسه – پروس جانشان را از دست دادند و همچنین به عنوان یک پایگاه روحانی در دوران پر تلاطم فرانسه بعد از جنگ با پروس و دوران خونین کمون ها ساخته شد. در این جنگ، فرانسه شکست سنگینی را متحمل شد و سربازان زیادی کشته شدند.
امروزه کلیسای سَکرِه کور در کنار برج ایفل، موزه لوور، کلیسای نوتردام، اپرا گارنیه، پانتئون پاریس، باغ لوکزامبورگ و دروازه پیروزی پاریس، جزو مهم ترین مکان های دیدنی شهر پاریس به شمار می آید.
تاریخچه ساخت کلیسای قلب مقدس
کمون پاریس یک حزب کارگری بود که برای دو ماه در سال 1871 بر پاریس حکم راند. البته حکومت کمون ها خیلی دوام نداشت و با شکست در جنگی خونین به پایان رسید.
بعد از شکست کمون ها، اسقف اعظم پاریس دستور ساخت کلیسای سکره کور را داد تا کفاره ای باشد بر گناهان کمون ها. البته این حکم اعتراض های زیادی را بدنبال داشت، زیرا هر دو طرف جنایات وحشتناکی را مرتکب شده بودند.
بخاطر اختلافات پیش آمده، هیچ بودجه دولتی به این کلیسا تعلق نگرفت و همه ی هزینه های ساخت آن که بالغ بر 7 میلیون فرانک بود توسط کمک های مردمی تامین شد.
برای طراحی این کلیسا یک مسابقه برگزار شد و 77 معمار طرح هایشان را ارائه کردند. نهایتا طرح متفاوت آقای پُل آبادی (Paul Abadie) برگزیده شد و کلنگ ساخت کلیسای قلب مقدس در سال 1875 به زمین خورد.
البته معمار آنقدر عمر نکرد تا ساخته شدن کلیسا را ببیند و کمی بعد از شروع پروژه از دنیا رفت. پنج معمار دیگر کار ساخت کلیسای سکره کور را ادامه دادند و بعد از 39 سال، در سال 1914 کلیسای قلب مقدس تکمیل شد.
در عین حال، به خاطر وقوع جنگ جهانی اول، کلیسا به صورت رسمی در سال 1919 تقدیس و افتتاح شد.
معماری کلیسای سکره کور
همانطور که در اولین نگاه می توان فهمید، معماری این کلیسا بسیار متفاوت از دیگر کلیساهای شهر پاریس است. بر خلاف کلیساهای پاریس که به سبک گوتیک (مانند کلیسای نوتردام) یا نئوکلاسیک ساخته شده اند، کلیسای قلب مقدس به سبک بیزانسی (مانند کلیسای سن مارکو در ونیز) طراحی شده است. مهمترین شاخصه ی بیزانسی این کلیسا، وجود 5 گنبد در بالای آن است.
اگر چه سبک معماری کلیسای سکره کور فرانسوی نیست، اِلمان های زیادی دارد که برگرفته از معماری غالب در ساختمان های فرانسوی است. مثلا، در جلوی ورودی اصلی آن سه قوس وجود دارد و در بالای آن دو مجسمه بزرگ برنزی.
اگر روبروی درب اصلی بایستید، دو مجسمه بزرگ سوار بر اسب می بینید. مجسمه سمت راست، ژان دارک است که شمشیرش را بالا نگه داشته و مجسمه سمت چپ، شاه سن لوئی نهم است که در دست چپش تاج خار حضرت عیسی را حمل می کند. در وسط این دو مجسمه و بالای آن ها، مجسمه 5 متری حضرت مسیح قرار دارد که به زائران خوش آمد می گوید و آن ها را به درون کلیسا دعوت می کند.
در زیر مجسمه حضرت مسیح، یک کتیبه قرار گرفته که بر روی آن نوشته شده است:
Cor Jesu Sacratissimum
یعنی
قلب مقدس مسیح
در زبان فرانسه، سکره کور به معنی قلب مقدس است. و قلب مقدس، سمبل و نماد عشق حضرت عیسی به بشریت است.
همچنین اگر دقت کنید، مجسمه های عجیبی در نمای خارجی کلیسا می بینید. اینها مجسمه هایی هستند که در انتهای هر ناودان ساخته شده اند و در زبان فرانسوی به آنها گارگویل (gargouille) می گویند. گارگویل ها که معمولا به شکل انسان یا موجودات تخیلی و غالبا ترسناک اند، تداعی کننده مبارزه با بدی و وسوسه های شیطانی هستند.
گارگویل ها مجسمه هایی شبیه ارواح ترسناک یا موجودات تخیلی هستند که علاوه بر جنبه تزئینی، هم به عنوان ناودان استفاده می شوند و هم اعتقاد بر این است که باعث فراری دادن ارواح خبیث از کلیسا می شوند.
تفاوت دیگر این کلیسا در رنگ آن است. نمای خارجی کلیسای قلب مقدس کاملا سفید است. علت این رنگ سفید، استفاده از یک نوع خاصِ سنگ تراوِرتُن است که به خاطر وجود کلسیت (کربنات کلسیم) در آن، قابلیت خود تمیز شوندگی دارد. یعنی بدون در نظر گرفتن وضعیت آب و هوایی یا آلودگی هوا، این کلیسا همیشه به رنگ سفید خواهد بود و کثیف نمی شود!
کلیسای سکره کور پاریس 85 متر طول و 35 متر عرض دارد و ارتفاع آن 83 متر است. اگر ارتفاع تپه مون مارتر (130 متر) را به آن اضافه کنیم، ارتفاع آن 213 متر خواهد شد. لذا کلیسای سکره کور دومین بنای مرتفع شهر پاریس بعد از برج ایفل است.
ناقوس کلیسای قلب مقدس
برج ناقوس کلیسای سکره کور، دومین نقطه بلند و محل قرار گیری سنگین ترین ناقوس شهر پاریس است. سنگینی این ناقوس بزرگ 19 تن (18835 کیلوگرم) و قطر آن 3 متر است. فقط زنگوله داخل آن به تنهایی 850 کیلوگرم وزن دارد! جابجایی چنین زنگ بزرگی کار بسیار دشواری بوده است و 28 اسب وظیفه حمل این ناقوس سنگین را بر عهده داشته اند.
این ناقوس بزرگ که امروزه تَرَک برداشته است، در مناسبت های مذهبی مانند کریسمس به صدا در می آید و صدای آن تا شعاع 10 کیلومتری شنیده می شود.
بزرگ ترین موزاییک کاری کشور فرانسه
اگرچه نمای بیرونی کلیسای سکره کور بسیار زیبا و چشم نواز است، داخل آن نیز شگفتی های خود را دارد. برجسته ترین قسمت نمای داخلی کلیسا، موزاییک کاری بالای محراب است. این موزاییک کاری بزرگ که 480 متر مربع را پوشش داده است، بزرگ ترین موزاییک کاری در کشور فرانسه و یکی از بزرگ ترین ها در دنیا است.
این موزاییک بزرگ که توسط معمار Luc Olivier Merson در سال 1922 طراحی شد، حضرت مسیح را در زمان رستاخیز به تصویر می کشد در حالی که دستانش باز است و قلب مقدسش به رنگ طلایی نمایش داده شده است.
همچنین یک کتیبه به زبان لاتین در زیر آن حک شده است که ترجمه آن چنین است:
تقدیم به قلب مقدس مسیح، از طرف (ملت) فرانسه پرشور، صبور و شکرگزار.
اسامی افرادی که در ساخت کلیسای سکره کور مشارکت داشتند
با توجه به اختلافاتی که در زمان ساخت کلیسای قلب مقدس وجود داشت، بودجه دولتی برای ساخت آن اختصاص نیافت و کلیه هزینه های ساخت توسط خیرین پرداخت شد. برای قدردانی از این خیرین، نام هر کسی که مبلغی را به ساخت کلیسا کمک می کرد، بر روی یک آجر داخل کلیسا ثبت می کردند.
بدین ترتیب، امروزه می توانید داخل کلیسای سکره کور، اسامی فرانسویانی که به ساخت این کلیسا کمک مالی کرده اند را بر روی دیوار ببینید.
سردابه کلیسای سکره کور
برای رفتن به سردابه کلیسای قلب مقدس می توانید از راه پله هایی که در سمت چپ کلیسا و زیر مجسمه شاه سن لوئی نهم قرار دارد استفاده کنید. اگر فرصتتان اجازه می دهد، حتما سری به این سردابه بزنید.
در این قسمت کلیسا می توانید مجسمه های مربوط به قدیسان، مقبره ها، بناهای یادبود و همچنین بقایای مقدسی از قدیسان را ببینید.
درب برنزی کلیسای قلب مقدس
برای ورود به کلیسای سکره کور بایستی از درب بزرگ برنزی آن بگذرید. این درب بزرگ با مجسمه هایی تزئین شده است که صحنه هایی از زندگی حضرت مسیح را به تصویر می کشند و کپی درب زیبای تعمیدگاه فلورانس است.
یکی از این تصاویر زیبا، صحنه شام آخر عیسی مسیح و حواریون است. پس یادتان باشد در زمان بازدید از کلیسا حتما به درب اصلی آن توجه کنید.
گنبد کلیسای قلب مقدس
در شهر پاریس چندین نقطه است که منظره پانارومیک از شهر پاریس را در اختیارتان می گذارد. یکی از بهترین این نقاط، گنبد کلیسای سکره کور است.
اگر زحمت بالا رفتن از 300 پله را به جان بخرید و به بالای گنبد کلیسا بروید، هم می توانید نمای بی نظیری از شهر پاریس را به تماشا بنشینید و هم از نزدیک معماری کلیسا و عناصر تزئینی آن مانند گارگویل ها مشاهده کنید. همچنین می توانید در گالری که در بالای گنبد وجود دارد قدم بزنید و مجسمه ها و نقوش برجسته آن را تماشا کنید.
اطلاعات بیشتر و لینک های مفید
برای کسب اطلاعات بیشتر و به روز در مورد کلیسای سکره کور از وب سایت رسمی آن بازدید کنید.
همچنین می توانید از طریق لینک های زیر به صفحات مورد نیاز در مورد کلیسا دسترسی داشته باشید:
تور مجازی 360 درجه از کلیسا و محیط پیرامون
