کلیسای جامع نوتردام پاریس – معروف ترین کلیسای سبک گوتیک

نمی شود اسم پاریس را بشنویم و تصویر کلیسای با شکوه نوتردام از جلوی چشمانمان نگذرد. کلیسای جامع نوتردام پاریس که در حدود 850 سال پیش و به دستور شاه لوئی هفتم در جزیره ال دو سیته پاریس ساخته شده، یکی از بهترین نمونه های معماری گوتیک فرانسوی به شمار می آید.

محبوبیت کلیسای نوتردام نه فقط به خاطر رمان معروف “گوژپشت نوتردام” بلکه به خاطر معماری با شکوه، مجسمه های زیبای بی شمار، دیوارهای بلند، پنجره های گلسرخیِ رنگی، دیوارهای پشت بند منحصربفرد، ارگ کلیسایی بزرگ و قدمت بالای این کلیسا است.

تا قبل از آتش سوزی سال 2019 که منجر به تعطیلی موقت این بنای قدیمی شد، کلیسای نوتردام پاریس با بیش از 12 میلیون نفر بازدید کننده در سال، به عنوان پر بازدیدترین بنای شهر پاریس به حساب می آمد.

امروزه کلیسای نوتردام در کنار برج ایفل، موزه لوور، کلیسای سکره کور، اپرا گارنیه، پانتئون پاریس، باغ لوکزامبورگ و دروازه پیروزی پاریس، جزو مهم ترین مکان های دیدنی شهر پاریس به شمار می آید.

• نام کلیسا
• موقعیت جغرافیایی
• تاریخچه
• معماری
• پنجره های گلسرخی
• پلان و ابعاد
• نمای غربی
• درگاه قضاوت نهایی
• درگاه مریم باکره
• درگاه حنه قدیس
• آتش سوزی 2019
• لینک های مفید

ریشه لغوی و معنی نام کلیسای جامع نوتردام پاریس

جالب است بدانید که کلیسای جامع (cathedral) فقط به یک کلیسای بزرگ قدیمی گفته نمی شود. ریشه لغوی آن cathedra است، یعنی یک صندلی و آن صندلی متعلق به یک اُسقُف یا اسقف اعظم است که نمایندگان پاپ هستند.

پس کلیسای جامع که در هر شهر ممکن است فقط یک نمونه از آن وجود داشته باشد (در بعضی شهرها اصلا کلیسای جامع نداریم) محل جلوس اسقف یا اسقف اعظم (نمایندگان پاپ) است.

همچنین کلمه نوتردام (نوتغُدام) در زبان فرانسه به معنی “بانوی ما” است که به مریم مقدس اشاره دارد و نشان می دهد که این کلیسا به حضرت مریم پیشکش شده است. در فرانسه کلیساهای زیادی به این نام وجود دارد، لذا کلیسای جامع پاریس معروف است به: کلیسای جامع نوتردام پاریس یا همانگونه که فرانسوی ها تلفظ می کنند: نُتغُدام دو پَغی.

موقعیت جغرافیایی کلیسای جامع نوتردام پاریس

کلیسای جامع نوتردام پاریس در ناحیه 4 و در قلب جزیره ال دو سیته در رود سِن، که قدیمی ترین بخش شهر می باشد، واقع شده است. محل فعلی کلیسای نوتردام برای هزاران سال مکان مقدسی بوده است. در ابتدا معبدی بود متعلق به کاهنان، سپس به یک معبد رومی تبدیل شد که متعلق به خدای ژوپیتر بود.

بعدها تبدیل به یک کلیسای مسیحی شد و نهایتا در حدود 850 سال پیش (سال 1163 میلادی) به دستور لویی هفتم، پادشاه فرانسه، ساخت یک کلیسای جامع که مورد غبطه ی تمام اروپا بود آغاز و بدین ترتیب کلیسای نوتردام پاریس که تا به امروز در میان تمام کلیساهای دنیا منحصربفرد است، متولد شد.

تاریخچه ساخت کلیسای جامع نوتردام پاریس

در قرون وسطی کلیسا از ثروت، قدرت و نفوذ زیادی برخوردار بود و بازوی اصلی پادشاهان فرانسه در حکومت بر مردم به شمار می آمد. در زمان پادشاهی لویی هفتم (قرن دوازدهم)، موریس دوسالی اسقف اعظم پاریس بود. دوسالی در فرانسه به عنوان نماد مسیحیت مطرح بود. بعد از سال ها جنگ خونین، او و لویی هفتم می خواستند سلطه خود را بر زمین های فئودالهای فرانسه مستحکم کنند.

در آن زمان کلیساها به سبکی مرسوم به سبک رومی ساخته می شدند و در آنها از عناصری از روم قدیم مثل ستون ها و سرستون ها استفاده می شد. کلیساهای ساخته شده به سبک رومانِسک کوتاه، دارای دیوارهای ضخیم، طاق های گهواره ای و قوس های مدور بودند.

این کلیساها گنجایش تعداد زیادی را نداشتند. ولی اسقف پاریس، موریس دوسالی، به دنبال ساخت کلیسای عظیم و با شکوهی بود که بتواند هزاران نفر را در خود جای دهد. کلیسای جامع بزرگ پاریس باید به عنوان بنیان و نمادی از قدرت برتر، به شیوه ای ساخته می شد که پیش از آن هرگز در دنیا دیده نشده بود.

در میانه قرن دوازدهم، پاریس دوران پیشرفت خود را می گذراند و لویی هفتم به واقع پاریس را به عنوان پایتخت پادشاهی فرانسه قرار داده بود. موریس دوسالی می خواست کلیسایی بسازد که در شان پاریس و نیز مردان صاحب قدرت و ثروت های کلان باشد.

در واقع همین طور هم شد و این بنا بعد از ساخت به سمبل یک امپراطوری رو به ترقی تبدیل شد، به طوری که عظمت و زیبایی آن منادی قدرت و شکوه فرانسه بود.

ساخت کلیسای جامع نوتردام پاریس در سال 1163 میلادی آغاز و پس از 182 سال، در 1345 تکمیل شد. علت کند پیش رفتن ساخت کلیسا این بود که معماران زیادی روی این پروژه کار می کردند و در دوران ساخت تغییرات زیادی در نقشه آن دادند.

هزینه ساخت کلیسا نیز بسیار بالا بود به طوری که بیش از نصف بودجه شهر پاریس را به خودش اختصاص می داد. اسقف دوسالی مصمم بود که نوتردام را شگفت انگیزترین کلیسای جامع اروپا سازد، هرچند امکان دیدنش را نداشته باشد. او در وصیتش، پول ساخت سقف کلیسا را در نظر گرفت و به واسطه سخاوتش، نشان خود را بر روی کلیسای مورد علاقه اش به جا گذاشت.

کلیسای نوتردام، این یادگار قدیمی شهر پاریس، در طول حیات هفتصد ساله خود اتفاقات زیادی را تجربه کرده است. در سال 1548 بعضی از قسمت های کلیسا تخریب شد. یک قرن بعد، تغییراتی توسط لویی چهاردهم برای مدرن شدن کلیسا انجام شد.

در زمان انقلاب کبیر فرانسه (اواخر قرن هجدهم) نیز خسارات زیادی توسط انقلابیونی که کلیسا را حامی سلطنت می دانستند به کلیسای نوتردام وارد شد.  بسیاری از مجسمه ها و شیشه هایش را شکستند، روحانیون، کاردینال ها و اسقف را تبعید کردند و نهایتا کلیسای نوتردام متروکه و تبدیل به انبار غذا شد.

پانزده سال بعد، کلیسای نوتردام پاریس میزبان مراسم تاجگذاری امپراطور ناپلئون اول بود. در سال 1845 بازسازی کلیسا شروع شد و 23 سال به طول انجامید. در طول جنگ جهانی دوم خساراتی به کلیسا وارد و مقداری از مجسمه هایش تخریب شد. این مجسمه ها بعدا توسط معماران غیرمذهبی دوباره ساخته شدند.

بین سالهای 1991 و 2000 نیز بازسازی جدید کلیسا انجام شد. همچنین، در سال 2019 در حین عملیات مرمت سقف، آتش سوزی بزرگی رخ داد و مناره و سقف کلیسا به طور کامل در آتش سوخت. عملیات بازسازی و مرمت کلیسای نوتردام همچنان ادامه دارد و امیدواریم در سال 2024، بار دیگر شاهد بازگشایی این کلیسای با شکوه باشیم.

معماری کلیسای جامع نوتردام پاریس

ساخت کلیسای جامع نوتردام در سال 1163 آغاز و حدود دو قرن به طول انجامید. دو قرنی که از سده دوازدهم تا چهاردهم را شامل می شد و طی آن ساخت نوتردام صورت گرفت، کلا به دوره گوتیک معروف است.

سبک معماری گوتیک در قرن دوازدهم و در فرانسه با ساخت کلیسای جامع سَن دُنی توسط معمار معروف “ابوت سوژه” شروع شد و به سرعت در کل اروپا رواج یافت. ابوت سوژه کار خودش رو مدرن نامید، که در واقع همینطور هم بود و به جرات می توان گفت در آن زمان شاهکار و تحولی در هنر و معماری بوده است.

ولی منتقدین کارش را به سخره گرفتند و به کارهایش، از روی وحشی هایی به نام گات، نام گوتیک را لقب دادند. همانطور که می دانیم، معماری گوتیک یک سبک مذهبی و همواره در خدمت کلیسا بوده است.

باید توجه داشت که در قرن 12 و 13 میلادی، نوع ارتباطات به صورت عمودی بوده است. بدین صورت که تمام ابعاد و جنبه های زندگی در جهت و برای خداوند تعریف می شده. این تفکر در معماری گوتیک نیز ظهور پیدا کرد. به طوری که برج های بلند کلیساهای گوتیک در آسمان و به سمت خداوند کشیده شده بود.

در واقع، گوتیک سبکی است شاهانه با مناره های تزئینی بلند، پنجره های نوک تیز و شیشه کاری های منقوش. در یک جمله میتوان گفت: وقتی به گوتیک فکر می کنیم عمودی می اندیشیم!

در دوران ما قبل گوتیک، تنها راه برای مرتفع ساختن کلیساها، ساخت دیوارهای ضخیم بود که نتیجه اش بناهای تاریک و حجیم بودند. همچنین به علت محدودیت در تکنیک های معماری، امکان تعبیه پنجره های بزرگ در دیوارها وجود نداشت.

معماران گوتیک از سه ابتکار برای ساختن کلیساهای مرتفع با دیوارهای بلند و پنجره های بزرگ استفاده کردند:

اولین ابتکار مربوط به اختراع طاق های نوک تیز (Pointed Arc) بود که باعث شد سایر خلاقیت های سبک گوتیک امکان پذیر باشد. طاق های نوک تیز در مقایسه با طاق های رومی، با تغییر شکل استرس لاین از حالت افقی به عمودی، اجازه می داد دیوارهای ساختمان های گوتیک بلندتر و نازک تر باشند.

دومین ابتکار استفاده از دیوارهای پشتبند یا همان پشتبند های معلق (Flying Buttress) در بیرون ساختمان است. این دیوارهای پشتنبد وزن دیوارهای بلند را پخش کرده و با انتقال مستقیم فشار به سمت زمین و پایه های بنا، در تحمل وزن کلی ساختمان نقش مهمی بازی می کردند.

البته این پشت بندها صرفا جنبه کاربردی نداشتند و در زیباتر کردن ظاهر بنا نیز تاثیرگذار بودند. قرارگیری آن ها در اطراف ساختمان حس حرکت و پرواز را در بیننده تداعی می کرد. طراحی آن ها معمولا با حکاکی ها و جزئیات بسیاری انجام می شد و این موضوع، شکوه ساختمان را افزایش می داد.

سومین ابتکار استفاده از قوس های جناغی (Rib Vault) در سقف ساختمان بود. قوس های جناغی  با انتقال وزن سقف به ستون ها، باعث برداشته شدن وزن از روی دیوارهای حائل می شدند و به ساخت دیوارهای باریک تر و بلندتر کمک می کردند. انتقال وزن به ستون ها، اجازه ساخت پنجره های بزرگ در دیوارها را می داد که در نهایت به روشن شدن کلیساهای گوتیک منجر شد.

یکی از ویژگی های سبک گوتیک، وسعت و جاداری و در عین حال پر نور بودن آن است. هم روشنایی ساختاری و هم فضای داخلی آکنده از نوری که از پنجره های شیشه ای منقوش (رنگی نقش دار) عبور کرده و نوعی تصور تازه یا منظره ای جدید از بهشت به عبادت کنندگان می داد.

در مسیحیت نور نمادی از خداوند است و با استفاده از نور بیشتر در کلیساهای گوتیک، سعی می کردند مردم را به خدا نزدیکتر کنند. کلیساهای گوتیک یادآور شکوهی است که خدا در انجیل از آن با نام خانه ی خدا بر روی زمین یاد میکند، یعنی معبد سلیمان.

همچنین فضای وسیع داخل کلیسا که غرق در نورهای رنگی شده بود، ذهن مردم قرون وسطی را که معمولا در خانه های کوچک و تاریک زندگی می کردند، از تاریکی روزمره شان بیرون می کشید و تجربه یک دنیای دیگر را به آنها ارمغان می داد.

چیزی که یک بیننده معمولی را در بدو ورود به کلیسا تحت تاثیر قرار می دهد، ابعاد و اندازه شگفت انگیز کلیسا است. بعد هم صدای اجرای گروه کُر را میشنوند و همه ی نماها، صداها و عطر دل انگیز داخل کلیسا رو حس میکنند. مردم واقعا مزه ی هر چند کمی از بهشت را اینجا داخل کلیسا می چشند.

هدف از ساخت این فضاهای مقدس عظیم، القای حس معنویت بوده تا مردم عادی را به خدا نزدیک تر کنند. به صورت خلاصه می توان گفت:

کلیساهای گوتیک، مکانی مقدس بوده برای ترفیع ذهن های مردم قرون وسطی از رنج های روزمره شان به ارتفاع بلند ابدیت. حتی پلان کف کلیساها نیز نماد غایت نجات مسیحیت یعنی صلیب مسیح است.

قرار بود کلیسای نوتردام پاریس بسیار بزرگ باشد و دیوارهایش با ارتفاع صدها متر در دل آسمان جای گیرند. برای ساخت همچین بنای عظیمی به هزاران تُن سنگ نیاز بود. در این خلال، آئینی موسوم به آیین گاری کشی شکل گرفت که در آن مردان، نجیب زادگان و فرماندهان خود را به گاری هایی که توسط گاو کشیده می شد می بستند و به نیت آمرزیده شدن گناهانشان برای کلیسا سنگ حمل می کردند.

همچنین برای بالابردن سنگ های سنگین یک ابتکار به خرج داده بودند و از جرثقیل چرخدار مبتکرانه ای که با نیروی انسانی کار می کرد برای بلند کردن سنگین ترین مصالح بر فراز داربست ها استفاده می کردند. در طول ساخت کلیسای نوتردام هزاران کارگر کل عمر خود را صرف بالابردن دیوارهای کلیسا کرده اند.

پنجره های گلسرخی کلیسای جامع نوتردام پاریس

همانطور که قبلا اشاره شد، تا قبل از دوران گوتیک، امکان تعبیه پنجره های بزرگ بر روی دیوارهای کلیسا نبود. پنجره گل سرخی یا پنجره رز (Rose Window) برای اولین بار در کلیساهای گوتیک معرفی شد. جالب است بدانید که یکی از القاب حضرت مریم، رز مقدس (Mystical Rose) است.

این پنجره ها که معمولا در نمای غربی و همچنین در انتهای بازوهای چلیپایی (عرضی) کلیساهای گوتیک دیده می شوند، نمادی از رستاخیز عیسی هستند. این پنجره های رنگی منقوش با قراردادن تکه های شیشه های رنگی در کنار هم بوجود آمده اند و حاوی تصاویر مربوط به انجیل هستند.

نور وسط نماد عیسی مسیح است که در کانون قرار گرفته و بقیه نورها سمبل فرستادگان، حواریون، انجیل نویسان و فرشتگان هستند. در زمانی که مردم خیلی کم قادر به خواندن و نوشتن بوده اند، شیشه های رنگی تبدیل به داستان های بصری شده بودند. یعنی انجیلی مصوری که در نور نوشته شده بود.

دیدن تصاویر رنگی این شیشه های منقوش و داستان هایی که بر آنها حک شده بود، برای مردم قرون وسطی حکم تماشای کارتون ها و انیمیشن های امروزی را داشت و باعث تشویق مردم به کلیسا رفتن می شد.

کلیسای نوتردام پاریس دارای سه پنجره گلسرخی بزرگ در نمای غربی، جنوبی و شمالی است که جزو معروف ترین عناصر معماری این کلیسا به حساب می آیند.

پنجره گلسرخی غربی (بالای درب های ورودی اصلی) اولین و کوچک ترین پنجره گلسرخی کلیسا است که 960 سانتی متر قطر دارد و در سال 1225 ساخته شده است. البته شیشه های منقوش اصلی از بین رفته اند و شیشه های فعلی در طول بازسازی قرن نوزدهم نصب شده اند.

پنجره های گلسرخی شمالی و جنوبی که به ترتیب در سالهای 1250 و 1260 ساخته شده اند، به علت استحکام بیشتر دیوارهای حامل شان به واسطه وجود دیوارهای پشت بند، ابعاد بزرگ تری دارند. پنجره گلسرخی جنوبی کلیسای نوتردام که حدود 19 متر قطر دارد، بسیار هنرمندانه ساخته شده و توسط سن لوئی به کلیسای نوتردام اهدا شده است.

پلان و ابعاد کلیسای جامع نوتردام پاریس

پلان کلیسای نوتردام پاریس نیز همانند بسیاری از کلیساهای قرون وسطی اروپا به صورت صلیب طراحی شده است. در اروپا، پلان کلیسا ها معمولا به صورت غربی – شرقی طراحی می شود. به طوری که همیشه ورودی اصلی کلیسا در سمت غرب و محراب و محل عبادت کلیسا در سمت شرق و رو به اورشلیم قرار می گیرد. لذا نمای غربی کلیساهای اروپایی که ورودی اصلی آن ها هم هست، دارای بیشترین تزئینات است.

کلیسای نوتردام دارای سه درب ورودی در نمای غربی، یک صحن اصلی و دو راهروی جانبی است است. دور تا دور کلیسا و در کنار راهروهای جانبی نمازخانه های کوچکی (شاپل) قرار دارند که کاربردهای مختلفی دارند: نمازخانه های شخصی، مقبره بزرگان و قسمت های اداری مثل پاسخ به سوالات شرعی یا اتاقک های اعتراف.

همچنین در قسمت جنوبی کلیسا یک ساختمان اضافه شده که امروزه گنجینه کلیسای نوتردام است و به نگهداری از بقایا و اشیاء مقدس اختصاص دارد.

طول کلیسای نوتردام 128، عرض آن 48 و ارتفاع برج های ناقوس آن نیز 69 متر است. همچنین ارتفاع مناره کلیسا که در آتش سوزی سال 2019 از بین رفت، 91 متر بود.

نمای غربی کلیسای جامع نوتردام پاریس

همانطور که پیش تر اشاره شد، نمای غربی کلیساهای گوتیک دارای تزئینات و مجسمه های فراوانی است. به جرات می توان گفت نمای غربی کلیسای نوتردام پاریس یکی از پرکارترین و حیرت انگیز ترین نمونه های خود در دنیا است. در ادامه به توصیف این نمای زیبا می پردازیم:

برای درک بهتر، نمای غربی کلیسای نوتردام را به پنج ردیف تقسیم می کنیم که از بالا به پایین عبارتند از:

ردیف اول: شامل دو برج ناقوس شمالی (در سمت چپ) و جنوبی (در سمت راست) کلیسا است. در پایین دو برج ناقوس گالری گارگویل ها قرار دارد که دو برج شمالی و جنوبی را به هم متصل می کند. بالا رفتن و قدم زدن در این تراس با داشتن رزرو قبلی و پرداخت هزینه بلیت ممکن است

همچنین می توانید از بالای گالری شیمرها منظره بسیار زیبایی از پاریس را به نظاره بنشینید.

شیمرها (chimeres) مجسمه هایی به شکل حیوانات عجیب و غریب هستند که از سر و تن و دم چند حیوان مختلف ساخته شده اند و جنبه تزئینی دارند.

تعداد زیادی از شیمرها در ایوان کلیسای نوتردام قرار دارند که بسیاری از آن ها در طول بازسازی های قرن نوزدهم اضافه شده اند. معروف ترین آن ها “پرنده شب” (la stryge) است: پرنده ای با بدن انسان و دو شاخ بر سر. این مخلوق بالدار و شاخدار، دستانش را زیر چانه اش گذاشته، زبانش را بیرون انداخته و سالهاست که همچون نگهبانی بی خیال، از بالای ایوان کلیسای نوتردام عابران و پایتخت نشین ها را می نگرد.

دسته دیگری از مجسمه های عجیب و غریب کلیسای نوتردام آن هایی هستند که در انتهای هر ناودان ساخته شده اند و در زبان فرانسوی به آنها گارگویل (gargouille) می گویند. این مجسمه ها معمولا به شکل انسان یا موجودات تخیلی و غالبا ترسناک، تداعی کننده مبارزه با بدی و وسوسه های شیطانی هستند.

گارگویل ها مجسمه هایی شبیه ارواح ترسناک یا موجودات تخیلی هستند که علاوه بر جنبه تزئینی، هم به عنوان ناودان استفاده می شوند و هم اعتقاد بر این است که باعث فراری دادن ارواح خبیث از کلیسا می شوند.

ردیف دوم: دقیقا در زیر برج های ناقوس و گالری شیمرها، ردیفی است متشکل از تعدادی ستون سنگی عمودی و موازی که نقش تزئینی دارند.

ردیف سوم: در وسط این قسمت نما، پنجره گل سرخی غربی کلیسا قرار گرفته که از حدود 800 سال پیش (سال 1225) دست نخورده باقی مانده است. در کنار این پنجره ی رنگی تزئیناتی به شکل شبدر سه برگ وجود دارد که سمبل تثلیث، یکی از عقاید اصلی در مسیحیت است.

در جلوی این پنجره زیبا و در بالکن حضرت مریم، مجسمه مریم مقدس قرار دارد که عیسی کودک را در آغوش گرفته و دو فرشته در دو طرف ایشان ایستاده اند. همچنین، در جلوی پنجره های سمت راست و چپ مجسمه حضرت آدم و حضرت حوا قرار گرفته است.

ردیف چهارم: این قسمت نما “گالری پادشاهان” نام دارد و شامل 28 مجسمه از پادشاهان یهود و اجداد حضرت عیسی از جمله حضرت یعقوب و سلیمان نبی است. جالب اینجاست که در طول انقلاب فرانسه، مردم به اشتباه فکر می کردند این ها مجسمه های پادشاهان فرانسه اند و سرشان را از تنشان جدا کردند! بعدها در میانه قرن نوزدهم مجسمه ها بازسازی شدند.

ردیف پنجم: این ردیف شامل سه دروازه ورودی کلیسا است و بیشترین مجسمه ها را در خود جای داده است. اسامی این سردرب ها به ترتیب از راست به چپ عبارتند از: درگاه حنّه قدیس (Saint Anne Portal) مادر حضرت مریم، درگاه قضاوت نهایی (Last Judgment Portal) و درگاه مریم باکره (Virgin Portal).

درگاه قضاوت نهایی

این درب که در وسط نما واقع شده، درب ورودی اصلی کلیسای نوتردام پاریس است و فقط در ایام خاص و مراسم مهم باز می شود. در قسمت مرکزی و بر روی ستونی که بین دو قسمت درب ورودی قرار گرفته، مجسمه ایستاده حضرت عیسی را می بینید.

عیسی به عنوان معلم، در حالی که یک کتاب در دست دارد، با دست دیگرش در حال موعظه کردن است. در قسمت بالای ستون های جانبی در، دو در سنگی کوچک قرار دارد. درب سمت راست که بسته است نماد در جهنم و در سمت چپ که باز است نماد در بهشت است. در حاشیه سمت راست و چپ در نیز مجسمه های ایستاده 12 حواری حضرت مسیح دیده می شود.

در قسمت هلالی مانند بالای درب ورودی، مجسمه ها و نقش های برجسته در سه ردیف روایتگر داستان قضاوت نهایی حضرت مسیح در روز قیامت است. ردیف پایینی، مردگانی را نشان می دهد که با نواخته شدن شیپور توسط فرشته ها، در حال برخاستن از قبر هستند.

در ردیف میانی، فرشته مقرب میکائیل (Saint Michael) در حال وزن کردن روح های برخاسته از قبر است و بهشتیان را به سمت چپ و درب بهشت هدایت می کند. اما در سمت دیگر، دوزخیان توسط نگهبان جهنم به زنجیر کشیده شده و به سمت جهنم می روند.

در ردیف بالایی حضرت عیسی را می بینید که بر تخت قضاوت نشسته اند و دست های خود را بالا گرفته اند. با کمی دقت می توانید زخم هایی که در دست و پای ایشان بر اثر تصلیب بوجود آمده را ببینید. در کنار عیسی دو فرشته ایستاده اند و صلیب و نیزه را نگه داشته اند. صلیب و نیزه سمبل مصائب تحمل شده توسط حضرت عیسی است.

در دو طرف این دو فرشته نیز حضرت مریم (سمت چپ) و حضرت یحیی (سمت راست) زانو زده اند و برای مردمی که از قبرها برمی خیزند دعا می کنند. در حاشیه این قسمت هلالی شکل نیز شش ردیف مجسمه از قدیسین، فرشته ها، بزرگان دینی، پیامبران، شهدا و زنان پاکدامن وجود دارد که شاهدان دادگاه الهی هستند.

درگاه مریم باکره

در قسمت مرکزی و بر روی ستونی که بین دو قسمت درب ورودی قرار دارد مجسمه ایستاده حضرت مریم و عیسی کودک در آغوشش قرار دارد. در زیر پای مجسمه حضرت مریم نیز نقش برجسته ای مربوط به گناه آدم و حوا وجود دارد.

در حاشیه سمت راست درب چهار مجسمه ایستاده متعلق به یحیی معمدان (تعمید دهنده)، دو تن از قدیسین و پاپ سن سیلوِستر قرار دارد. در حاشیه سمت چپ نیز چهار مجسمه ایستاده مربوط به امپراطور کنستانتین، دو فرشته و سن دُنی که سر قطع شده اش را در دستش گرفته، قرار دارد.

سن دنی جزو اولین مبلغان مسیحیت در پاریس بود و طبق روایات، در حین تبلیغ مسیحیت سرش را از بدنش جدا کردند، او نیز سر بریده شده اش را برداشت و به راه خود ادامه داد. این اتفاق باعث گرویدن هر چه بیشتر مردم پاریس به مسیحیت شد.

در قسمت هلالی مانند بالای درب ورودی، سه ردیف نقش برجسته و مجسمه قرار دارد. در ردیف پایینی مجسمه سه تن از پیامبران (سمت چپ) و سه نفر از پادشاهان (سمت راست) عهد عتیق قرار دارد که کتیبه ای در دست دارند و تولد مسیح را بشارت می دهند.

در ردیف میانی، حضرت عیسی و 12 حواری ایشان را بر بالای پیکر بی جان حضرت مریم می بینید که توسط دو فرشته در حال عروج به بهشت است.

در ردیف بالایی نیز می توانید صحنّه تاجگذاری حضرت مریم در بهشت را تماشا کنید. حضرت مریم که در کنار فرزندش، حضرت عیسی بر روی تختی نشسته است، توسط یک فرشته تاجگذاری می شود. در داخل حاشیه این قسمت نیز مجسمه های فرشته ها و قدیسین که در بهشت شاهد تاجگذاری حضرت مریم هستند وجود دارد.

در هنگام بازدید از کلیسای جامع نوتردام از این درب خارج می شوید.

درگاه حنّه قدیس

حنّه نام مادر حضرت مریم است. در قسمت مرکزی و بر روی ستونی که بین دو قسمت درب قرار دارد مجسمه ایستاده سن مارسل (Saint Marcel) اسقف اعظم پاریس در قرن پنجم قرار دارد که عصایش را در سر یک اژدها فرو برده است. در سمت راست چهار مجسمه ایستاده مربوط به سنت پائول، حضرت داوود و یک پادشاه و در سمت چپ نیز چهار مجسمه ایستاده از یک پادشاه، یک ملکه، حضرت سلیمان و سن پیتر قرار گرفته است.

در قسمت هلالی مانند بالای درب ورودی، سه ردیف نقش برجسته و مجسمه قرار دارد. در ردیف بالایی حضرت مریم در مرکز نشسته و حضرت عیسی در حالی که کتاب قانون به دست دارد برروی پای ایشان نشسته است. در دو طرف نیز دو فرشته قرار دارند و در کنار فرشته ها مجسمه اسقف اعظم پاریس و شاه فرانسه قرار دارد.

در ردیف میانی نقش های برجسته صحنه هایی از زندگی حضرت عیسی را روایت می کنند. در ردیف پایینی نیز نقش های برجسته به ازدواج حضرت مریم و یوسف نجار و همچنین ازدواج حنّه قدیس (مادر حضرت مریم) با حضرت عمران اختصاص دارد.

آتش سوزی کلیسای نوتردام پاریس در سال 2019

در عصر 15 آپریل 2019 و در حالی که تعمیرات و بازسازی سقف کلیسای نوتردام در حال انجام بود، به علت اتصالی در سیم های برق، آتش سوزی مهیبی در پشت بام کلیسا رخ داد. با وجود تلاش گسترده ماموران آتش نشانی، به علت دسترسی مشکل و ارتفاع زیاد سقف، اطفای کامل حریق 15 ساعت به طول انجامید و خسارات زیادی به کلیسا وارد شد.

در این آتش سوزی مناره کلیسا به صورت کامل سوخت و بیشتر قسمتهای سقف چوبی آن نیز از بین رفت. خوشبختانه در این آتش سوزی نمای غربی کلیسا آسیب ندید.

طبق قانونی که در مجلس فرانسه تصویب شد، قرار شد بازسازی کلیسا دقیقا مشابه شکل قبلی آن انجام شود. در حال حاضر عملیات استحکام بنا در حال انجام است و قرار است بازسازی قسمت های تخریب شده در سال 2021 شروع و طبق برنامه تا سال 2024 به پایان برسد.

اطلاعات بیشتر و لینک های مفید

برای کسب اطلاعات بیشتر و به روز در مورد کلیسای جامع نوتردام پاریس از وب سایت رسمی آن بازدید کنید.

همچنین می توانید از طریق لینک های زیر به صفحات مورد نیاز در مورد کلیسا دسترسی داشته باشید:

بازدید مجازی