تندیس آفرودیته (الهه عشق و زیبایی در یونان) یا مجسمه ونوس (الهه عشق و زیبایی در روم) معروف به ونوس دو میلو، یک مجسمه ایستاده باستانی یونانی است که در حدود 150 سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده و در حدود 200 سال پیش (سال 1820 میلادی) در جزیره میلوس (Milos) یونان از زیر زمین پیدا شد.
با توجه به نوشته ی پایه تندیس، آن را اثر اسکندر آنتیوخی (Alexandros of Antioch) می دانند.
زمان ساخت: حدود 150 سال قبل از میلاد.
جنس: سنگ مرمر.
ارتفاع: 202 سانتی متر.
زمان و محل کشف: 1820 میلادی در جزیره میلوس یونان.
محل نگهداری: موزه لوور.
تندیس ونوس به عنوان مشهورترین اثر هنری یونان باستان شناخته می شود و به همراه مونالیزا با ارزش ترین آثار موزه لوور پاریس هستند.
مجسمه ونوس با ارتفاع 202 سانتی متر، کمی بزرگتر از اندازه واقعی و از دو تکه سنگ مرمر تشکیل شده است و شامل قسمت هایی است که به صورت مجزا تراشیده (بالاتنه، ران ها، پاها و بازوی چپ) و توسط پین های عمودی به مجسمه وصل شده اند.
این مجسمه احتمالا رنگ آمیزی داشته (طبق سنت یونان باستان که مجسمه هایشان را رنگ می کردند)، توسط دستبند، گوشواره و سربند فلزی تزئین و در گوشه ای از یک معبد نگهداری می شده است ولی امروز به غیر از سوراخهایی در مجسمه چیزی از رنگ آمیزی و تزئینات باقی نمانده است.
اگر چه به صورت قطعی نمی توان تاریخ ساخت مجسمه ونوس را مشخص کرد، با توجه به ویژگی های آن از جمله: ترکیب پیچشی، ردای در حال افتادن از پا، مدلسازی ظریف بدن، سینه های کوچک و بدن دراز و کشیده که همگی از ایده آل های جدید زیبایی در دوران هلنی (یونان بعد از اسکندر، قرن 3 تا 1 قبل از میلاد مسیح) می باشند قدمت آن را حدود 150 سال قبل از میلاد ذکر کرده اند.
بازوان مجسمه ونوس شکسته شده و هیچ گاه پیدا نشدند، ولی دست چپ ونوس که سیبی را گرفته بعدا در همان نزدیکی پیدا شده است. در مورد شکل کامل مجسمه ونوس نظریات مختلفی وجود دارد.
بعضی ها معتقدند مجسمه ونوس به یک پایه سنگی تکیه داده بوده و سیب در دستش هم کنایه ای دارد بر داستان داوری پاریس. یا معتقدند در دست دیگرش آینه داشته است. در عین حال این ها فقط حدس و گمان می باشد.
طبق داستان داوری پاریس، وقتی قرار می شود پاریس بین سه الهه هرا، آتنا و آفرودیته زیباترینشان را برگزیند، او سیب را به نشانه زیباترین الهه به دست آفرودیته می دهد.
مجسمه بی دست ونوس در دوران رنسانس موضوع نقاشی های زیادی شد و در فرهنگ معاصر غرب به عنوان سمبل زیبایی شناخته می شود.
داستان کشف مجسمه ونوس
در فوریه سال 1820 و زمان سلطنت لوئی هجدهم، یک کشاورز عامی و ساده یونانی موقع کشت در زمینش در جزیره میلوس، تکه های مربوط به مجسمه مرمری ونوس را پیدا کرد.
سپس این مجسمه توسط آقای ویکونت دو مارسلو نماینده سفیر فرانسه در استانبول به ازای چند پیاستر (پول یونانی) خریداری و توسط کشتی بخاری فرانسوی به سوی فرانسه رهسپار شد.
در ابتدا مجسمه از هم جدا بود، سرش یک جا و بدنش جای دیگر. کیسه بزرگی آوردند، همه اجزا مجسمه را درون آن ریختند و مهر و موم کردند و قرار شد در فرانسه آن را به هم وصل کنند.
مارسلو وقتی مجسمه را دید، شعری با این مضمون سرود:
اوه ونوس! تو چقدر در مقابل چشمان من زیبا و دلربا و چه اندازه در ذهن و خاطرم بزرگ و با شکوه هستی. تو بیش از هزار سال زیر خاک خوابیده و خوشه و سنبل و علف های وحشی بر فرقت روئیده اند. اینک تو از خواب گران بیدار و عشاق خود را ای ملکه ملکه ها و الهه عشق و زیبایی از انتظار دیدارت بیرون آورده ای.
بالاخره مجسمه بعد از چهار ماه سفر دریایی به سواحل فرانسه رسید. اما بعد از اطلاع ورود مجسمه به لوئی هجدهم و عدم استقبال وی، مجسمه مدت زمانی در بندر تولون خوابید.
نهایتا با پیگیری های پیر هانری ره وال نقاش تولون که شاگرد داوید مجسمه ساز معروف بود و پس از سفرش به پاریس و توجیه شاه در مورد زیبایی و ارزش مجسمه، اجازه ارسال آن به پاریس صادر شد. در عین حال پس از ورود تندیس به پاریس، شاه از دیدن آن خودداری کرد و دستور دیگری هم صادر نکرد.
وزیر دربار لوئی هجدهم پس از چندی یادداشتی به این مضمون به مدیر کل موزه سلطنتی نوشت:
آقای عزیزم، شاید حق با شما باشد که برای مجسمه زیبای رب النوع جمال اینقدر اهمیت قائل هستید. من تصدیق می کنم وجود آن در پاریس باعث افتخار است ولی اعلی حضرت به این مسایل توجهی ندارند، بنابر این چه لزومی دارد که برای حفظ و نگهداری آن مخارجی را تحمل کنیم؟!
دو ماه پس از این جریان در تاریخ 2 مارس 1821 وزیر دربار این یادداشت را خطاب به مارکی دوریویه صادر کرد:
دیروز نزد پادشاه از مجسمه با حشمت و جلال ونوس صحبت کردم، امر مبارک بر این تعلق گرفت که مجسمه مزبور جزء مجسمه های ملی نگهداری گردد.
و به این ترتیب مجسمه ونوس، ارزشمندترین مجسمه لوور، به خانه فعلی اش وارد شد.
اگر قصد بازدید از موزه لوور پاریس را دارید، حتما مطلب راهنمای بازدید از موزه لوور را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر در مورد شاهکارهای هنری موزه لوور:
مجسمه نایکی، پیروزی بالدار ساموتراس
تابلوی نقاشی آزادی، هدایتگر مردم
مجسمه پسوخه با بوسه کوپید زنده می شود
قانون حمورابی، سمبل تمدن بین النهرین
بز کوهی بالدار، اوج ظرافت هنر هخامنشی
من از نزدیک پای پلکان طبقه اول مجسمه ونوس در موزه لوور رو دیدم محشر است.
خیلی هم عالی.
سلام. واقعا مطالبتون مفیده من فقط اومدم یه موضوعی رو مطالعه کنم اما خیلی از پست هاتون منو جذب کرد. همه چیز رو به اندازه توضیح دادین و اصلا خسته کننده نیست😍😍😍
سلام دوست عزیز.
خیلی ممنون از نظر لطفتون. خوشحالم که از مطالب سایت لذت بردین.
سلام آقای ضابط . تصاویر خوبی از لوور بود . ممنون . البته من لوور را دیدم . میدانم که الان کرونا هست و همه چیز به هم ریخته . اما اگر رز آبی تور لندن گذاشت لطفا به من اطلاع دهید . بازم ممنون از تصاویر خوبی که از لوور گذاشتید .
سلام جناب خرمشادی عزیز.
خوشحالم که عکسها مورد توجهتون قرار گرفته. چون دو روز کامل به عکاسی از آثار ایرانی موزه لوور مشغول بودم و سعی کردم مجموعه خوبی تهیه کنم.
امیدوارم با تسریع روند واکسیناسیون به زودی تورهای خروجی شروع بشه.
انشالله به محض برگزاری تورهای جدید در اینستاگرام و واتس اپ اطلاع رسانی خواهد شد.